跳到主要內容

[數學分析] 內積空間的不等式 Cauchy-Schwarz Inequality 與 Triangular Inequality

==============================
Theorem: (Cauchy-Schwarz Inequality) 
令 $V$ 為實數內積空間,且  ${\bf u}, {\bf v} \in V$ 則\[
|({\bf u}, {\bf v})| \le ||{\bf u}|| \; ||{\bf v}||
\]==============================


先看幾個例子
Example 1: 歐幾里德平面空間對應的 柯西不等式 
$V:=\mathbb{R}^2$ 且配備標準內積 $({\bf u}, {\bf v}) := {\bf u}^T {\bf v}$,現令 ${\bf u}:=[u_1\;\;u_2]^T; \; {\bf v}:=[v_1\;\;v_2]^T$ 則上述的 Cauchy-Schwarz Inequality 可表為
\[\begin{array}{l}
\left| {\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)} \right| \le \left\| {\bf{u}} \right\|\left\| {\bf{v}} \right\|\\
 \Rightarrow {\left| {{{\bf{u}}^T}{\bf{v}}} \right|^2} \le \left( {{{\bf{u}}^T}{\bf{u}}} \right)\left( {{{\bf{v}}^T}{\bf{v}}} \right)\\
 \Rightarrow {\left| {{u_1}{v_1} + {u_2}{v_2}} \right|^2} \le \left( {u_1^2 + u_2^2} \right)\left( {v_1^2 + v_2^2} \right)
\end{array}\]

Example 2: 有限維歐幾里德空間對應的 柯西不等式
$V:=\mathbb{R}^n$ 且配備標準內積 $({\bf u}, {\bf v}) := {\bf u}^T {\bf v}$,現令 ${\bf u}:=[u_1,...,\;\;u_n]^T; \; {\bf v}:=[v_1,...,\;\;v_n]^T$ 則上述的 Cauchy-Schwarz Inequality 可表為
\[\begin{array}{*{20}{l}}
{\left| {\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)} \right| \le \left\| {\bf{u}} \right\|\left\| {\bf{v}} \right\|}\\
{ \Rightarrow {{\left| {{{\bf{u}}^T}{\bf{v}}} \right|}^2} \le \left( {{{\bf{u}}^T}{\bf{u}}} \right)\left( {{{\bf{v}}^T}{\bf{v}}} \right)}\\
{ \Rightarrow {{\left| {{u_1}{v_1} + {u_2}{v_2} + ... + {u_n}{v_n}} \right|}^2} \le \left( {u_1^2 + u_2^2 + ... + u_n^2} \right)\left( {v_1^2 + v_2^2 + ... + v_n^n} \right)}
\end{array}\]

Example 3: 無窮維 實數連續函數空間 對應的 柯西不等式
$V:=C[0,1]$ 且配備內積 $(f(t), g(t)) := \int_0^1 f(t) g(t) dt$,現令 ${\bf u}:=f(t); \; {\bf v}:=g(t)$ 則上述的 Cauchy-Schwarz Inequality 可表為
\[\begin{array}{l}
\left| {\left( {f\left( t \right),g\left( t \right)} \right)} \right| \le \left\| {f\left( t \right)} \right\|\left\| {g\left( t \right)} \right\|\\
 \Rightarrow {\left| {\int_0^1 {f\left( t \right)g\left( t \right)dt} } \right|^2} \le \left( {\int_0^1 {{f^2}\left( t \right)dt} } \right)\left( {\int_0^1 {{g^2}\left( t \right)dt} } \right)
\end{array}\]

Example 4: 實數矩陣空間對應的柯西不等式
令 $V:= M_{n \times n}$ 且配備內積 $(A, B) := tr(B^T A)$ 現令 ${\bf u}:=A; \; {\bf v}:=B$ 為 $n \times n$ 矩陣,則上述的 Cauchy-Schwarz Inequality 可表為
\[\begin{array}{*{20}{l}}
{\left| {\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)} \right| \le \left\| {\bf{u}} \right\|\left\| {\bf{v}} \right\|}\\
{ \Rightarrow {{\left| {tr\left( {{B^T}A} \right)} \right|}^2} \le tr\left( {{A^T}A} \right)tr\left( {{B^T}B} \right)}
\end{array}\]

Example 5: 隨機變數所成的 $L^2$ 空間之柯西不等式:
令 $V:= L^p :=\{X: E[|X|^2] < \infty\}$ 且配備內積 $(X,Y) := E[XY]$,其中 $X,Y$ 為隨機變數,$E[\cdot]$ 表期望值。現令 ${\bf u} := X$ 且 ${\bf v} := Y$ 則上述的 Cauchy-Schwarz Inequality 可表為
\begin{align*}
  & \left| {\left( {{\mathbf{u}},{\mathbf{v}}} \right)} \right| \leq \left\| {\mathbf{u}} \right\|\left\| {\mathbf{v}} \right\| \hfill \\
 &  \Rightarrow \left| {E\left[ {XY} \right]} \right| \leq \left\| X \right\|\left\| Y \right\| \hfill \\
  & \Rightarrow \left| {E\left[ {XY} \right]} \right| \leq \sqrt {E\left[ {{X^2}} \right]} \sqrt {E\left[ {{Y^2}} \right]}  \hfill \\
\end{align*}



Comments:
1.上述幾個例子展示了儘管所表現的樣式非常不同,但從抽象化觀點而言是同一件事情。
2. 柯西等式何時成立?

以下我們給出 Cauchy-Schwarz Inequality 的證明,此證明頗具巧思有興趣的讀者可細細品味。

Proof of Cauchy-Schwarz Inequality
令 $c \in \mathbb{R}^1$ 現在觀察
\[\begin{array}{l}
\underbrace {\left( {{\bf{u}} - c{\bf{v}},{\bf{u}} - c{\bf{v}}} \right)}_{ = {{\left\| {{\bf{u}} - c{\bf{v}}} \right\|}^2}} = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) + \left( { - c{\bf{v}},{\bf{u}}} \right) + \left( {{\bf{u}}, - c{\bf{v}}} \right) + \left( { - c{\bf{v}}, - c{\bf{v}}} \right)\\
 = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - c\left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right) - c\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right) + {c^2}\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\\
 = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - 2c\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right) + {c^2}\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right) \;\;\;\; (*)
\end{array}\]
若 ${\bf{v}} \ne 0$ 則 $({\bf v},{\bf v})>0$ 我們可取 \[c: = \frac{{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)}}{{\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)}}\]將此 $c$ 帶入 $(*)$ 可得
\[\begin{array}{l}
{\left\| {{\bf{u}} - c{\bf{v}}} \right\|^2} = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - 2c\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right) + {c^2}\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\\
 = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - 2\frac{{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)}}{{\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)}}\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right) + {\left( {\frac{{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)}}{{\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)}}} \right)^2}\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\\
 = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - \frac{{{{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)}^2}}}{{\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)}}
\end{array}\]但由於 ${\left\| {{\bf{u}} - c{\bf{v}}} \right\|^2} \ge 0$ 故
\[\left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) - \frac{{{{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)}^2}}}{{\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)}} \ge 0 \Rightarrow \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right)\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right) \ge {\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)^2}\]
上式結果說明在 ${\bf v} \neq 0$ 時 Cauchy-Schwarz Inequality 成立。另外我們回頭檢驗 ${\bf v} = 0$ 的情況,則此時 $\left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right)\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right) \ge {\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)^2}$ 自動滿足。故不論如何我們都有
\[{\left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right)^2} \le \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right)\left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\]至此證畢。$\square$

Comments:
1. 注意到若 ${\bf u} = c {\bf v} $ 則 Cauchy-Schwarz 等式成立。此結果背後蘊含最小平方的最佳化觀點但我們在此不作贅述。
2. 上述 Cauchy-Schwarz Inequality 可引出 Triangular Inequality

Corollary:  Triangular Inequality
令 $V$ 為實數內積空間,若 ${\bf u}, {\bf v} \in V $ 則
\[
||{\bf u} + {\bf v}|| \le ||{\bf u}|| + ||{\bf v}||
\]
Proof:
觀察
\[\begin{array}{l}
||{\bf{u}} + {\bf{v}}|{|^2} = \left( {{\bf{u}} + {\bf{v}},{\bf{u}} + {\bf{v}}} \right)\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) + \left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right) + \left( {{\bf{u}},{\bf{v}}} \right) + \left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} = \left( {{\bf{u}},{\bf{u}}} \right) + 2\left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right) + \left( {{\bf{v}},{\bf{v}}} \right)\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} = {\left\| {\bf{u}} \right\|^2} + 2\left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right) + {\left\| {\bf{v}} \right\|^2}\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} \le {\left\| {\bf{u}} \right\|^2} + 2\left| {\left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right)} \right| + {\left\| {\bf{v}} \right\|^2}
\end{array}\]由 Cauchy-Schwarz Inequality 我們有 $
|({\bf u}, {\bf v})| \le ||{\bf u}|| \; ||{\bf v}||$ 故
\[\begin{array}{l}
||{\bf{u}} + {\bf{v}}|{|^2} \le {\left\| {\bf{u}} \right\|^2} + 2\left| {\left( {{\bf{v}},{\bf{u}}} \right)} \right| + {\left\| {\bf{v}} \right\|^2}\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} \le {\left\| {\bf{u}} \right\|^2} + 2||{\bf{u}}||\;||{\bf{v}}|| + {\left\| {\bf{v}} \right\|^2}\\
\begin{array}{*{20}{c}}
{}&{}&{}
\end{array} \le {\left( {\left\| {\bf{u}} \right\| + \left\| {\bf{v}} \right\|} \right)^2}
\end{array}\]對兩邊同開根號我們得到
\[
||{\bf u} + {\bf v}|| \le ||{\bf u}|| + ||{\bf v}||
\]即為所求 $\square$

Comment:
若 ${\bf u}, {\bf v}$ 互為正交,亦即 $({\bf u},{\bf v}) = 0$ 則我們有
\[
||{\bf u} + {\bf v}||^2 = ||{\bf u}||^2 + ||{\bf v}||^2
\]上述等式 可視為 畢氏定理 在向量空間中的推廣。

留言

這個網誌中的熱門文章

[數學分析] 什麼是若且唯若 "if and only if"

數學上的 if and only if  ( 此文不討論邏輯學中的 if and only if,只討論數學上的 if and only if。) 中文翻譯叫做  若且唯若 (or 當且僅當) , 記得當初剛接觸這個詞彙的時候,我是完全不明白到底是甚麼意思,查了翻譯也是愛莫能助,畢竟有翻跟沒翻一樣,都是有看沒有懂。 在數學上如果看到 if and only if  這類的句子,其實是表示一種 雙條件句 ,通常可以直接將其視為" 定義(Definition)" 待之,今天要分享的是這樣的一個句子如何用比較直觀的方法去看他 假設我們現在有 兩個邏輯陳述句 A 與  B. 注意到,在此我們不必考慮這兩個陳述句到底是什麼,想表達什麼,或者到底是否為真(true),這些都不重要。只要知道是兩個陳述即可。 現在,考慮新的陳述:  "A if and only if B" 好了,現在主角登場,我們可以怎麼看待這個句子呢? 事實上我們可以很直覺的把這句子拆成兩部分看待,也就是 "( A if B ) and ( A only if B )" 那麼先針對第一個部分  A if B  來看, 其實這句就是說  if B then A, 更直白一點就是 "if B is true, then A is also true".  在數學上等價可以寫為 "B implies A" .  或者更常用一個箭頭符號來表示 "B $\Rightarrow$  A"  現在針對第二個部分  A only if B 此句意指  "If B is not true, then A is also not true". 所以如果已知 A is true,  那麼按照上句不難推得 B is also true 也就是說  A only if B  等價為 "If A is true then B is also true". 同樣,也可以寫作   "A implies B"   或者用箭頭表示  "A   $\Rightarrow$     B".

[數學分析] 淺談各種基本範數 (Norm)

這次要介紹的是數學上一個重要的概念: Norm: 一般翻譯成 範數 (在英語中 norm 有規範的意思,比如我們說normalization就是把某種東西/物品/事件 做 正規化,也就是加上規範使其正常化),不過個人認為其實翻譯成 範數 也是看不懂的...這邊建議把 Norm 想成長度就好 (事實上norm是長度的抽象推廣), 也許讀者會認為好端端的長度不用,為何又要發明一個 norm 來自討苦吃?? 既抽象又艱澀。 事實上想法是這樣的: 比如說現在想要比較兩個數字 $3$ , $5$ 之間的大小,則我們可以馬上知道 $ 3 < 5 $;同樣的,如果再考慮小數與無理數如 $1.8753$ 與 $\pi$,我們仍然可以比較大小 $1.8753 < \pi = 3.1415...$ 故可以發現我們有辦法對 "純量" 做明確的比大小,WHY? 因為前述例子中 $3$, $5$, $1.8753$ or $\pi$ 其各自的大小有辦法被 "measure "! 但是如果是現在考慮的是一組數字 我們如何去measure 其大小呢?? 比如說 \[x:=[1, -2, 0.1, 0 ]^T \]上式的大小該是多少? 是 $1$? $-2$? $0.1$??? 再者如果更過分一點,我們考慮一個矩陣 \[A = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} 1&2\\ 3&4 \end{array}} \right] \],想要知道這個矩陣的大小又該怎麼辦?? 是 $1$ ? $2$ 還是 $4$ ?..其實現階段我們說不清楚。 也正是如此,可以發現我們確實需要新的 "長度" 的定義來幫助我們如何去 measure 矩陣/向量/甚至是函數的大小。 故此,我們首先定義甚麼是Norm,(也就是把 "長度" or "大小" 的本質抽離出來) ================== Definition: Norm 考慮 $V$ 為一個向量空間(Vector space),則我們說  Norm 為一個函數 $||\cdot|| : V \rightarrow \mathbb{R}$ 且滿足下列性質